هاله‌های منفی ژئوشیمیایی و اهمیت آنها در اکتشافات منطقه‌ای قره‌چمن- دوزدوزان

نویسندگان

  • آینور ناصری د انشجوی دکترا، گروه مهندسی معدن، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
  • محمد‌جعفر محمد‌زاده دانشیار، دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی سهند، تبریز، ایران
  • پریا محبی دانشجوی دکترا، دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی سهند، تبریز، ایران
  • پریناز جوانی دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی سهند، تبریز، ایران
چکیده مقاله:

منطقه قره‌چمن- دوزدوزان در آذربایجان ‌شرقی روی پهنه ارومیه- دختر قرار دارد و بیشتر از سنگ‌های آذرین درونی و بیرونی میانگین تا اسیدی با سن الیگوسن و رسوبات عهد حاضر تشکیل یافته است. اکتشافات ژئوشیمیایی با برداشت 394 نمونه رسوب رودخانه‌‎ای در مقیاس ناحیه‌ای شروع و با هدف تعیین مناطق پتانسیل‌دار  برای 44 عنصر تجزیه شدند. آنچه در بیشتر کارهای اکتشافی مدنظر قرار می‌گیرد، آشکارسازی بی‌هنجاری‌ها به‌ویژه هاله‌های مثبت عناصر کانساری است. ولی توجه به‌هاله‌های منفی بسیار کمتر مد نظر قرار می‌گیرد. این مقاله نشان  می‌دهد که کاهش برخی عناصر همراه در منطقه نیز ممکن است در ارتباط با کانی‌زایی ویژه‌ای باشد بنابراین هاله‌های منفی نیز می‌توانند حائز اهمیت باشند. به طور معمول حد آستانه بی‌هنجاری های منفی نیز مشابه بی‌هنجاری‌های مثبت برآورد می‌شود که این امر موجب پوشش هاله و عدم ثبت و کارآیی آنها می‌شود. در این مقاله اقدام به مدل‌سازی توأم هاله‌های مثبت و منفی و ارتباط آنها در ثبت الگوهای بهینه ژئوشیمیایی شده است. نتایج این بررسی نشان می‌دهد که هاله‌های منفی مهم ثبت شده بیشتر به تداعی از فرایند‌های سینژنتیک و برخی نیز تحت تأثیر ورود سیال‌های کانه‌دار در منطقه ایجاد شده‌اند. از جمله آنها  ثبت هاله‌های منفی عناصری مانند Sc, Sr, Na در کنار هاله‌های مثبت عناصری مانند Au, Cu, Pb, Zn, Mo, U  که نشانگر کانی‌زایی عناصر پایه و دیگر عناصر مهم در منطقه است. به‌طور کلی نتایج، نشان از سه مدل از همراهی هاله‌های مثبت و منفی ﮊئوشیمیایی در منطقه قره چمن بود: 1) مدل همپوشانی هاله‌های مثبت و منفی با همدیگر مثل هاله‌های عناصر (Rb, Sr)؛ 2) احاطه و حضور هاله‌های منفی در پیرامون هاله مثبت مانند هاله Sc محاط‌کننده هاله‌های مثبت Ce Rb/K, و  هاله منفیSr محاط کننده نسبت Ba/Sr و پهنه فلسیک و کلریتی در منطقه؛ 3) مدل شاخص و کاملاً مجزای هاله‌های منفی از هاله‌های مثبت مانند  (Mo-Sr)، (U-Sr) و (Cu-Sr). مطالعه توأم  هاله‌های مثبت و منفی به‌ویژه در  اکتشافات ژئوشیمیایی مقدماتی می‌تواند در ردیابی نهشته‌های پنهان مؤثر باشد. انطباق پهنه‌های مرکب دگرسانی فلسیک و شاخص جمعی کلریتی با مدل شماره 2 نشان می‌دهد که این مدل در ارتباط با بی‌هنجاری‌های مثبت Au و منفی Sr در  منطقه است. نتایج نشانگر این واقعیت است که صرفاً بررسی تمرکز عناصر مثبت در راستای پهنه گسلش کافی نبوده  بلکه  انطباق مدل‌دار هاله‌های منفی با مثبت به انضمام نتایج حاصل از شاخص مرکب بیانگر تجمع کانی‌زایی قوی در راستای NW-SE است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

انتخاب بهینه مناطق امیدبخش طلا و مس، براساس معیارهای اکتشافات ژئوشیمیایی در منطقه تنگ‌گورک (اقلید- فارس

منطقه اکتشافی تنگ‌گورک در 75 کیلومتری جنوب‌شرقی شهرستان اقلید در شمال استان فارس و در زون دگرگونی سنندج- سیرجان قرار دارد. مطالعات ژئوشیمیایی در مقیاس 25000: 1 به روش رسوب آبراهه‌ای و به وسعت حدود 186 کیلومتر مربع با هدف تعیین بخش‌های مستعد کانی‌سازی در این منطقه انجام شد. در این تحقیق پس از تهیه شبکه نمونه‌برداری، 918 نمونه از رسوبات آبراهه‌ای برداشت و به روش ICP-OES تجزیه شد. داده‌های ژئوشیمی...

متن کامل

اکتشافات ژئوشیمیایی در منطقه غرب تالش

بررسی ژئوشیمیایی رسوبات رودخانه ای یکی از روشهای مناسب در پی چویی و اکتشافات مقدماتی می-باشد. نتایج این بررسی ها در اکتشافات نواحی بالاست می تواند بسیار موثر باشد. پروژه حاضر در 60 کیلومتری غرب شهرستان تالش از توابع استان گیلان با تعداد 125 نمونه ژئوشیمیایی برداشتی برای بررسی 43 عنصر بر اساس نظر سازمان صنایع و معادن استان گیلان و توسط شرکت پارس پی آزما انجام پذیرفت. لازم به ذکر است این پایان ...

15 صفحه اول

انتخاب بهینه مناطق امیدبخش طلا و مس، براساس معیارهای اکتشافات ژئوشیمیایی در منطقه تنگ‌گورک (اقلید- فارس

منطقه اکتشافی تنگ‌گورک در 75 کیلومتری جنوب‌شرقی شهرستان اقلید در شمال استان فارس و در زون دگرگونی سنندج- سیرجان قرار دارد. مطالعات ژئوشیمیایی در مقیاس 25000: 1 به روش رسوب آبراهه‌ای و به وسعت حدود 186 کیلومتر مربع با هدف تعیین بخش‌های مستعد کانی‌سازی در این منطقه انجام شد. در این تحقیق پس از تهیه شبکه نمونه‌برداری، 918 نمونه از رسوبات آبراهه‌ای برداشت و به روش ICP-OES تجزیه شد. داده‌های ژئوشیمی...

متن کامل

اکتشافات ژئوشیمیایی به روش رسوبات آبراهه‌ای و مطالعه کانی‌های سنگین در منطقه جلده‌باخان، آذربایجان شرقی

منطقه جلده‌باخان در جنوب شرق استان آذربایجان شرقی، بخشی از ایالت فلززایی طارم- قره‌داغ را تشکیل می‌دهد. نتایج اولیه حاصل از اکتشافات ژئوشیمیایی ناحیه‌ای در جلده‌باخان، منجر به شناسایی بی‌هنجاری‌هایی از عناصر مختلف گردید. کنترل بی‌هنجاری‌های ژئوشیمیایی از طریق مطالعات کانی‌های سنگین در رسوبات آبراهه‌ای و نمونه‌های کانی‌سازی شده انجام گرفت. مهم‌ترین کانی‌های سنگین شناسایی شده شامل مگنتیت، هماتیت،...

متن کامل

اکتشافات ژئوشیمیایی به روش رسوبات آبراهه‌ای و مطالعه کانی‌های سنگین در منطقه جلده‌باخان، آذربایجان شرقی

منطقه جلده‌باخان در جنوب شرق استان آذربایجان شرقی، بخشی از ایالت فلززایی طارم- قره‌داغ را تشکیل می‌دهد. نتایج اولیه حاصل از اکتشافات ژئوشیمیایی ناحیه‌ای در جلده‌باخان، منجر به شناسایی بی‌هنجاری‌هایی از عناصر مختلف گردید. کنترل بی‌هنجاری‌های ژئوشیمیایی از طریق مطالعات کانی‌های سنگین در رسوبات آبراهه‌ای و نمونه‌های کانی‌سازی شده انجام گرفت. مهم‌ترین کانی‌های سنگین شناسایی شده شامل مگنتیت، هماتیت،...

متن کامل

اکتشافات ژئوشیمیایی سیستماتیک کانی زایی طلای تیپ کوهزایی در منطقه آلوت کردستان

محدوده طلادار آلوت در استان کردستان و از نظر ساختاری در زون سنندج- سیرجان واقع شده است و دارای کانسارها و نشانه‌های معدنی مهم طلا در ارتباط با پهنه‌های برشی می‌باشد. در این پژوهش طلای تیپ کوهزایی از لحاظ خصوصیات ژئوشیمیایی به طور سیستماتیک و با استفاده از داده‌های حاصل از برداشت رسوبات آبراهه‌ای و مطالعات لیتوژئوشیمیایی حاصل از برداشت نمونه‌های سطحی، ترانشه و گمانه مورد بررسی قرار گرفت. در هر م...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 24  شماره 94- سنگ و کانی

صفحات  383- 392

تاریخ انتشار 2015-03-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023